Α΄I. Ύστερα από προτροπή με την από 30-4-1979 επιστολή μου το Δημοτικό Συμβούλιο Ξάνθης με την αριθ. 90/16-5-1979 απόφασή του πρότεινε τον κατά τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου χαρακτηρισμό του εν λόγω ακινήτου σε «χώρο πρασίνου». Συγκεκριμένα, στο πρακτικό της αποφάσεως αυτής αναφέρεται κατά λέξη. «Αποφασίζει ομόφωνα: προτείνει όπως η ιδιοκτησία ΓΚΑΙΡΥ ΤΑΜΠΑΚΟ ΚΟΜΠΑΝΥ ΙΝΚ, που βρίσκεται ανάμεσα στις οδούς Ανδρέου Δημητρίου και Βενιζέλου και έχει έκταση 9.000 τ.μ. περίπου μετατραπεί από οικοδομήσιμη σε χώρο πρασίνου ….. ».
Ως λόγο που επέβαλε την προταθείσα αυτή τροποποίηση του σχεδίου πόλεως ανέφερα στην ως άνω επιστολή μου προς το Δημοτικό Συμβούλιο το γεγονός, ότι «στον περιορισμένο χώρο του κέντρου της πόλεώς μας έχει συγκεντρωθεί το σύνολο σχεδόν των δραστηριοτήτων (Τράπεζες, Ο.Τ.Ε., Μητροπολιτικός Ναός, Δικαστικό Μέγαρο, Διοικητήριο, Πνευματικό Κέντρο, Δημοτική Αγορά, Ι.Κ.Α., Κ.Τ.Ε.Λ.), που ασφυκτιούν». Και ακόμη, ότι «η μόνη δυνατότητα που παρέχεται από τη σημερινή πολεοδομική πραγματικότητα για την αποσυμφόρηση του διοικητικού – εμπορικού κέντρου της πόλεως είναι η προτεινομένη τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου». Κατέληγα δε, ότι «η ρύθμιση αυτή αποτελεί την τελευταία ευκαιρία για να βελτιωθεί ή να μη χειροτερέψει περισσότερο το υποβαθμισμένο περιβάλλον στο νευραλγικό αυτό σημείο της πόλεως». Να σημειωθεί, ότι οι επισημάνσεις αυτές αναφερόταν στην τότε, προ 30ετίας, περίοδο κατά την οποία δεν υπήρχε το κυκλοφορικό πρόβλημα στην πόλη μας με τη οξυμένη σημερινή μορφή του.
II. Δυστυχώς, η τροποποίηση αυτή του σχεδίου πόλεως δεν ολοκληρώθηκε. Παρά την ομόφωνη πρόταση της από το Δημοτικό Συμβούλιο «σκόνταψε» στην επίμονη άρνηση της τότε Δημοτικής Αρχής να προωθήσει τις σχετικές διαδικασίες. Οι λόγοι αυτής της αντιδράσεως δεν είναι βέβαια επακριβώς γνωστοί, αλλά όχι και ανεξήγητοι. Και συνδέονται οπωσδήποτε με το γεγονός της εσπευσμένης πωλήσεως του ακινήτου αυτού στην «ΑΔΕΛΦΟΙ ΣΠΗΡΕΡ ΚΑΙ ΣΙΑ» Α.Ε., η οποία εν συνεχεία το μεταβίβασε στην Νομαρχία Ξάνθης.
Αλλά και κατά την αναθεώρηση του ρυμοτομικού σχεδίου πόλεως Ξάνθης το 1988 με την αριθ. 3581/11-11-1988 (Φ.Ε.Κ 839/Δ/24-11-1988) απόφαση του Νομάρχη Ξάνθης ο συγκεκριμένος χώρος χαρακτηρίσθηκε ως «Χώρος Δημόσιας Διοίκησης» και όχι προοριζόμενος για την ανακούφιση των ρυθμιστικών λειτουργιών της πόλεώς μας και ειδικότερα του κέντρου αυτής.
Τέλος, προφανώς κατόπιν διαβημάτων της Νομαρχίας Ξάνθης, σε μόλις λίγους μήνες από την αγορά του, με την αριθ. ΥΠΠΟ/ΔΙΛΑΠ/Γ/2155/29491/19-6-1997 απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού (Φ.Ε.Κ. 634/Β/30-7-1997) το ακίνητο αυτό χαρακτηρίσθηκε ως «ιστορικό διατηρητέο μνημείο». Και ο χαρακτηρισμός του «διατηρητέου» δεν περιορίζεται μόνο στα κτήρια των 2 μικρών καπναποθηκών, των γραφείων και της κατοικίας του συγκροτήματος, αλλά αναφέρεται και σε ολόκληρο τον «περιβάλλοντα χώρο στα όρια της ιδιοκτησίας» του ακινήτου αυτού. Να σημειωθεί, ότι ο «περιβάλλων» αυτός χώρος εκτιμάται ότι ανέρχεται κατά προσέγγιση σε 8.000 τ.μ. περίπου εκ της συνολικής οικοδομήσιμου εκτάσεως των 9.785 τ.μ. του εν λόγω ακινήτου.
Επειδή δε είναι γνωστοί οι περιορισμοί στη δόμηση και οι αρχιτεκτονικές δουλείες που επιβάλλονται στα χαρακτηρισμένα ως «διατηρητέα» ακίνητα, είναι φανερό ότι στην προκειμένη περίπτωση ο χώρος αυτός στην πραγματικότητα «αχρηστεύεται». Όσον αφορά τους λόγους που επέβαλαν τον χαρακτηρισμό ως «διατηρητέου» του ακινήτου αυτού, στην αιτιολογία της αποφάσεως επαναλαμβάνονται τα γνωστά τετριμμένα στερεότυπα για τη «μελέτη της ιστορίας της αρχιτεκτονικής και της κοινωνικοοικονομικής ανάπτυξης της περιοχής». Αιτιολογίες, τις οποίες μόνο εκ λόγων σεβασμού προς τους αναγνώστες αποφεύγω να χαρακτηρίσω.
Το Β΄ Μέρος στο αυριανό φύλλο