Πίσω ολοταχώς κάνει το υπουργείο Περιβάλλοντος στην πολλά υποσχόμενη πρότασή του για τη μεταρρύθμιση των Δημοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης και Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ), η οποία προέβλεπε τη συγχώνευσή τους σε περιφερειακό επίπεδο.
Το «ναυάγιο» προκλήθηκε υπό το βάρος σφοδρών αντιδράσεων από δημάρχους, την ΚΕΔΕ και την Πανελλήνια Ένωση των Δημοτικών Επιχειρήσεων που δήλωσαν αντίθετοι σε αυτόν τον σχεδιασμό, υποστηρίζοντας ξεκάθαρα ότι πίσω από το εν λόγω εγχείρημα κρύβεται η ιδιωτικοποίηση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τα τιμολόγια του νερού.
Σήμερα σε όλη τη χώρα λειτουργούν 123 ΔΕΥΑ από τις οποίες υδροδοτούνται πάνω από ένα εκατ. νοικοκυριά και επειδή ο μεγάλος φόβος των αιρετών είναι οι καταναλωτές να μην πάθουν με το νερό ό,τι έπαθαν με το ρεύμα, η αυτοδιοίκηση μπήκε μπροστά, απορρίπτοντας το αρχικό κυβερνητικό σχέδιο για μείωση των ΔΕΥΑ σε 13, όσες δηλαδή και οι Περιφέρειες, με τη συμμετοχή εταιρικών σχημάτων.
Το αρμόδιο υπουργείο υποστηρίζει ότι η διαχείριση του νερού είναι ανάγκη να εξορθολογιστεί, δεδομένου ότι τα χρέη των ΔΕΥΑ, μόνον εξαιτίας του ενεργειακού κόστους, έχουν εκτοξευτεί τα τελευταία δύο χρόνια στα 200 εκατ. ευρώ.
Μάλιστα η ηγεσία του ΥΠΕΝ έχει τονίσει κατ’ επανάληψη ότι η εικόνα των οικονομικών των ΔΕΥΑ ήταν έτσι κι αλλιώς προβληματική και επιδεινώθηκε στη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, αναφέροντας ότι οι ανείσπραχτες οφειλές από απλήρωτα τιμολόγια ανέρχονται σε περίπου 700 εκατ. ευρώ, περίπου στο ίδιο ποσό κυμαίνονται οι οφειλές των επιχειρήσεων και σε 144 εκατ. ευρώ ανέρχονται τα δάνειά
Τι προβλέπει το νέο σχέδιο
Σήμερα το υπουργείο Περιβάλλοντος καταθέτει νέα, αναθεωρημένη πρόταση, κεντρικός άξονας της οποίας είναι να δημιουργηθεί μία ΔΕΥΑ ανά νομό, ενδεχομένως και δύο, ενώ προβλέπει ότι στους δήμους που σήμερα δεν διαθέτουν Δημοτική Επιχείρηση θα δοθεί περιθώριο δύο ετών, ώστε να ολοκληρώσουν την καταγραφή των δικτύων τους και να ενταχθούν στην ΔΕΥΑ του νομού τους.
Αυτό πάντως εκτιμάται ως σημαντικό από την πλευρά των δήμων, αν και απομένει να ξεκαθαριστεί το νομικό καθεστώς των νέων σχημάτων, δηλαδή αν θα πρόκειται για ανώνυμες εταιρείες ή άλλου τύπου νομικά πρόσωπα.
Επίσης το υπουργείο προτίθεται να δώσει 250 εκατ. ευρώ προκειμένου να αντιμετωπιστούν ζητήματα που έχουν να κάνουν με τα χρέη που δημιούργησε η ενεργειακή κρίση στις ΔΕΥΑ, από τη στιγμή μάλιστα που δεν επιδοτήθηκαν από το κράτος γι’ αυτόν τον σκοπό. Επίσης, για τους δήμους που δεν διαθέτουν ΔΕΥΑ αλλά υπηρεσία ύδρευσης, προτείνεται μία μεταβατική περίοδος δύο ετών, έτσι ώστε να γίνει απογραφή και χαρτογράφηση των δικτύων και να ενταχθούν σε μεταγενέστερη φάση στις μεγαλύτερες ΔΕΥΑ που στο μεταξύ θα έχουν δημιουργηθεί.
Σύμφωνα με πληροφορίες οι ΔΕΥΑ στα νησιά θα παραμείνουν ως έχουν, όπως π.χ. η Κρήτη και η Ρόδος, ενώ αντίστοιχα η Εύβοια, που είναι μεγάλο νησί, θα είναι μια από τις περιοχές όπου θα δημιουργηθούν έως και δύο ΔΕΥΑ.
Κρίσιμο σημείο της πρότασης, για την οποία ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης ενημέρωσε το προεδρείο της ΚΕΔΕ, είναι οι ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ –σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη αντίστοιχα. Γι’ αυτές εξετάζεται η χωρική επέκτασή τους σε όμορες περιφερειακές ενότητες -κάτι που προβλεπόταν και στην αρχική πρόταση- ή η δυνατότητα να απορροφήσουν τις Δημοτικές Επιχειρήσεις που λειτουργούν στην πόλη.
«Είχαμε μια πρώτη άτυπη ενημέρωση στο δ.σ. της ΚΕΔΕ από εκπρόσωπο του υπουργείου σχετικά με το νέο κυβερνητικό σχέδιο, αλλά συναντηθήκαμε και με τον υπουργό Θ. Σκυλακάκη ο οποίος επανέλαβε την πρόταση, που βασικός άξονάς της είναι μια ΔΕΥΑ ανά νομό και καμία παρέμβαση σε αυτές των νησιών», τόνισε στη «ΜτΚ» ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου.
Είπε ακόμα πως «ως προεδρείο της ΚΕΔΕ δηλώσαμε στον υπουργό ότι είμαστε καταρχάς θετικοί, ώστε η πρόταση αυτή να αποτελέσει τη βάση του διαλόγου που θα ακολουθήσει. Σε κάθε περίπτωση αναμένουμε να δούμε και γραπτώς το κείμενο της πρότασης».
Ο ίδιος πάντως δήλωσε ότι ένα σημαντικό σημείο που ικανοποιεί την αυτοδιοίκηση, πλην της πρότασης για μία ΔΕΥΑ ανά νομό και μία συζήτηση για δεύτερη ανάλογα με τυχόν τοπικές ιδιαιτερότητες, είναι ότι η διοίκηση των νέων μεγαλύτερων σχημάτων θα ανήκει εξ ολοκλήρου στους δήμους.
Κάπου υπάρχει… φάκα
Με επιφυλάξεις υποδέχθηκαν δήμαρχοι ανά τη χώρα τη νέα πρόταση του ΥΠ.ΕΝ, παρότι υποστηρίζουν ότι είναι βελτιωμένη. «Αυτό που απαιτεί μεγάλη προσοχή είναι η μορφή που θα έχουν οι ΔΕΥΑ, γιατί αν μετατραπούν σε Α.Ε, τότε με ένα νομοθέτημα φεύγουν οι μετοχές και πηγαίνουν σε άλλο εταίρο. Άρα το κρίσιμο είναι η νομική τους μορφή, καθώς σε δεύτερο χρόνο μπορεί να βάλουν στρατηγικό επενδυτή και να πούμε το νερό, νεράκι» δήλωσε ο Α΄ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ και δήμαρχος Βάρης -Βούλας -Βουλιαγμένης Γρηγόρης Κωνσταντέλος.
Βελτιωμένη χαρακτήρισε την πρόταση ο Β’ αντιπρόεδρος της ΚΕΔΕ, δήμαρχος Αγρινίου Γιώργος Παπαναστασίου, αλλά δήλωσε ότι «η αυτοδιοίκηση κρατά μικρό καλάθι, μέχρι να δούμε το τελικό κείμενο».
Επισήμανε ακόμη ότι είναι πολύ διαφοροποιημένη από την αρχική, εκτιμώντας ότι πλέον η κυβέρνηση δεν μιλά για συμμετοχή των ιδιωτών στη νέα κατάσταση. «Ωστόσο, υπάρχουν πολλά ακόμα ερωτηματικά που πρέπει να απαντηθούν. Υπάρχει ένα ‘τυράκι’ και ψάχνουμε να βρούμε ποια είναι η φάκα. Το ‘τυράκι’ είναι τα 250 εκατ. ευρώ, που είναι μόνο για φέτος. Αλλά στο παιχνίδι μπαίνουν οι δήμαρχοι που έχουν υπερχρεωμένες ΔΕΥΑ, ενώ οι υπόλοιποι δήμαρχοι που δεν έχουν υποχρεωμένες είναι λογικό να αναρωτούνται τι θα γίνει αν έρθουν όλοι αυτοί που χρωστάνε, σε μία ΔΕΥΑ που δεν έχει θέματα», σημείωσε ο δήμαρχος.
Σκυλακάκης: Τι είπε για τις αυξήσεις στο νερό
Σε συνέντευξή του σε Ρ/Σ, κληθείς να απαντήσει για την πιθανότητα να αυξηθούν τα τιμολόγια του νερού, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδωρος Σκυλακάκης δήλωσε ότι το πρόβλημα με την κατανάλωση είναι κατά κύριο λόγο οι μεγάλες απώλειες κατά 40-50%. «Το δεύτερο», είπε «είναι ότι πρέπει να αλλάξεις πηγές, δηλαδή αν νησιά βασίζονται μόνο στον υδροφόρο ορίζοντα που είναι περιορισμένος, θα πρέπει να κάνουμε στα νησιά ειδικά, μια στροφή προς την αφαλάτωση».
Ταυτόχρονα, συνέχισε, χρειάζεται και μια μεταρρύθμιση, την οποία το υπουργείο συζητά με την ΚΕΔΕ, για τον τρόπο που γίνεται η διαχείριση του νερού έτσι ώστε να υπάρξουν πιο αποτελεσματικοί φορείς διαχείρισης. «Πολλοί λένε να αυξηθούν οι τιμές, εγώ θα έλεγα να αυξηθεί η εισπραξιμότητα σε περιοχές που δεν υπάρχει. Υπάρχουν περιοχές που δεν υπάρχει καλό ποσοστό εισπραξιμότητας», υπογράμμισε ο κ. Σκυλακάκης.
*Δημοσιεύθηκε στη “ΜτΚ” στις 01.09.2024