Κατάλογο προτάσεων για υιοθέτηση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης από Ελλάδα και Τουρκία επεξεργάστηκε το καλοκαίρι του 2009 η αμερικανική πρεσβεία της Αθήνας, όπως αποκαλύπτεται από τα τηλεγραφήματα των WikiLeaks, τα οποία παρουσίασε η «Καθημερινή»
*Με τι συνδέουν ευθέως σε άλλο τηλεγράφημα οι αμερικανοί το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης;
Στις 17 Ιουλίου 2009, ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Ντάνιελ Σπέκχαρντ, συντάσσει το σχετικό κείμενο, παραπέμποντας σε ηλεκτρονικό μήνυμα που του απηύθυνε λίγες ημέρες νωρίτερα ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάθιου Μπράιζα.
«Παραθέτουμε τις ακόλουθες σκέψεις για πιθανά ΜΟΕ, τα οποία οι Ελληνες θα μπορούσαν να ενθαρρυνθούν να λάβουν υπόψη ως μέρος μιας συντονισμένης προσπάθειας με την Τουρκία, με σκοπό τη μείωση των εντάσεων. Εκτιμούμε ότι η υλοποίηση αυτών των προτάσεων θα μπορούσε να δημιουργήσει μια νέα ατμόσφαιρα, η οποία θα επέτρεπε αρχικά στις ελληνικές και τουρκικές στρατιωτικές δομές –και ειδικά στις Αεροπορίες– να εμπλακούν σε παραγωγικές συζητήσεις για τα ζητήματα εναέριας ασφάλειας, και καταληκτικά, στις δύο κυβερνήσεις να διευθετήσουν τις διαφορές τους στο Αιγαίο», αναφέρεται στο τηλεγράφημα. Τα ΜΟΕ που παρατίθενται ακολούθως ως προτάσεις, είναι τα εξής: «Αναγνώριση των εκλεγμένων μουφτήδων στη Θράκη. Διάθεση από το υπουργείο Αμυνας του προτεινόμενου από την ελληνική κυβέρνηση χώρου για την ανέγερση μουσουλμανικού νεκροταφείου στην Αθήνα. Η ελληνική κυβέρνηση να χαρακτηρίζει δημοσίως τις υπερπτήσεις ως “ενόχληση” και όχι ως “απειλή της ακεραιότητας”».
*Με τι συνδέουν ευθέως σε άλλο τηλεγράφημα οι αμερικανοί το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης;
Στις 17 Ιουλίου 2009, ο Αμερικανός πρέσβης στην Αθήνα, Ντάνιελ Σπέκχαρντ, συντάσσει το σχετικό κείμενο, παραπέμποντας σε ηλεκτρονικό μήνυμα που του απηύθυνε λίγες ημέρες νωρίτερα ο βοηθός υφυπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάθιου Μπράιζα.Ακολουθούν οι προτάσεις για μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης, τα οποία αφορούν τις Ενοπλες Δυνάμεις των δύο χωρών, για τα οποία, όπως αναφέρεται «η εφαρμογή τους πιθανότατα θα απαιτήσει την παύση των υπερπτήσεων πάνω από ελληνικά νησιά».
Οι προτάσεις που ακολουθούν, είναι: «Να μην χαρακτηρίζονται ως εχθρικά τα αεροσκάφη της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας, τα οποία πετούν εντός του FIR Αθηνών. Ανταλλαγή επισκέψεων από τους αρχηγούς ΓΕΑ των δύο χωρών. Τα αεροσκάφη της ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας να μην πετούν πάνω από αποστρατιωτικοποιημένα, βάσει συνθηκών, νησιά, κατά τη διάρκεια νατοϊκών αποστολών. Συμφωνία να πετάνε τα πολεμικά αεροσκάφη χωρίς οπλισμό. Η ελληνική κυβέρνηση να αποφεύγει τη σκληρή γραμμή στις αντιδράσεις της, όπως, για παράδειγμα, το να στέλνει φρεγάτα στην περιοχή του Αγαθονησίου. Η ελληνική κυβέρνηση, σιωπηλά, να αποσύρει όποια αιτήματα έκδοσης προς την Ιντερπόλ ή άλλους οργανισμούς, σχετικά με την υπόθεση του καταδικασθέντος Τούρκου πιλότου για τον θάνατο Ελληνα πιλότου».
Σε μια άλλη πρωτοβουλία, η αμερικανική πλευρά, όπως αποκαλύπτεται από τηλεγράφημα της 21ης Οκτωβρίου του 2005, το οποίο συνέταξε ο τότε πρέσβης στην Αθήνα, Τσαρλς Ρις, επιχείρησε τη διασύνδεση της επαναλειτουργίας της Σχολής της Χάλκης, με τη λειτουργία τζαμιού στην Αθήνα. «Ο πρέσβης έθεσε το θέμα στον υπουργό Εξωτερικών Μολυβιάτη τον Ιούλιο.
Ο υπουργός Εξωτερικών απέρριψε την ιδέα, αναφέροντας ότι η Ελλάδα είχε υποσχεθεί σε ομάδα αραβικών κρατών ότι θα τους επέτρεπε τη λειτουργία τζαμιού και πρόσθεσε ότι η Τουρκία είναι υπόλογη έναντι της Ε.Ε. και όχι έναντι της Ελλάδας για την επαναλειτουργία της Χάλκης».